ဘုရားအမည်	ကျိုက်ပွန်ဘုရား (ပဲခူးမြို့)
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	/ကျိုက်ပွန်ဘုရား
တည်နေရာ	ဉသာမြို့သစ်
သမိုင်းကြောင်းရာ
(ရည်ညွှန်းစာ : ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်(တောင်ငူ) မှ ပေးပို့ထားသော မှတ်တမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။) (က) ကျိုက်ပွန်ဆိုသည်မှာ မွန်ဘာသာစကားဖြစ်၍ မြန်မာဘာသာအားဖြင့် ဘုရားကြီးလေးဆူအားရည်စူး၍ တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သော ရုပ်ပွားတော်ကြီး (၄)ဆူဖြစ်ပါသည်။ ကျိုက် – ဘုရား ပွန် – ၄ (ခ) ဘုရား(၄)ဆူဆိုသည်ကာ ဘဒ္ဒကမ္ဘာတွင် ပွင့်တော်မူပြီးသော ဘုရားကြီး(၄)ဆူဖြစ်ပါသည်။ (၁) (အရှေ့ဘက်မျက်နှာဘုရား) ကကုသန္ဓမြတ်စွာဘုရား (၂) (တောင်ဘက်မျက်နှာဘုရား) ကောဏဂမနမြတ်စွာဘုရား (၃) (အနောက်ဘက်မျက်နှာဘုရား) ကဿပမြတ်စွာဘုရား (၄) (မြောက်ဘက်မျက်နှာဘုရား) ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား (ဂ) ဘုရားကြီးလေးဆူ၏ ကိန်းဝပ်တော်မူသည့်တည်နေရာမှာ – ပဲခူးမြို့၊ ဥဿာမြို့သစ်၊ ပဲခူးမြို့၏အနောက်တောင်ဘက် ၂ မိုင် ၆ ဖာလုံအကွာ ပဲခူး-ရန်ကုန် ကားလမ်းမကြီး၏ အနောက်ဖက် ၃ ဖာလုံခန့်တွင်တည်ရှိပါသည်။ (ဃ) ဟံသာဝတီပြည့်ရှင်မင်းကြီးဖြစ်သော ဓမ္မစေတီမင်းကြီးသည် ဤဘဒ္ဒကမ္ဘာတွင် ပွင့်တော်မူပြီးကုန်သော ဘုရားရှင်(၄)ဆူအား တစ်နေရာတည်း တွင် ဖူးမြော်ကြည်ညိုနိုင်ရေးအတွက် ရုပ်ပွားတော်(၄)ဆူကိုတည်ထားရန် အကြံဖြစ်တော်မူသည်နှင့်အညီ မှူးမတ်ပညာရှိတို့အား သင့်လျော်မည့် နေရာကို တင်လျှောက်ရန် ပဲခူးမြစ်၏အရှေ့ဘက်တွင်တည်းထားပါက မင်းကြီး၏အလိုနှင့်မကိုက်ညီရှိလေရာ ပဲခူးမြို့၏အနောက်ဘက် သဲကုန်း တန်းအရပ်၌ သမိင်စက္ကဝါဒေဦးဆောင်၍ မှူးမတ်အပေါင်းတို့နှင့်အတူ ဒါလီစန်း၏မြောက်ဘက်အမြင့်ဆုံးဖြစ်သော ကုန်းမြင့်ပေါ်တွင်တည်ထား ရန် သင့်မြတ်လှပါကြောင်း မင်းကြီးအားလျှောက်ထားခဲ့ရာ မင်းကြီးလည်း ကိုယ်တော်တိုင် ဆင်ဖြူတော်စီးလျှက် ကြွရောက်ကြည့်ရှု့စုံစမ်းလေ၏။ (င) ဤကုန်းမြေသည် ဂဝံကျောက်စရစ်တို့ဖြင့် ခိုင်ခန့်သော အနေအထားဖြစ်ပြီး တောင်ဘက်တွင် ဒါလီစန်းချောင်းမှ အေးမြသောစမ်းရေတသွင်သွင် စီးဆင်းလျက်ရှိခြင်း၊ အနောက်ဘက်တွင် ညီညာသော ကုန်းမြေရှိခြင်း၊ မြောက်ဘက်တွင် စိမ့်စမ်းလှိျုမြောင်နိမ့်တုံမြင့်တုံရှုချင်စဖွယ်ရှိခြင်း၊ အရှေ့ ဘက်တွင် မြေနိမ့်ရာသို့ဆင်ခြေလျောဆင်းရှု့ခင်းသာတို့ရှိခြင်းတို့ကြောင့် အလွန်သင့်လျှော်သော နေရာပေတကာဟု မင်းကြီးဝမ်းမြောက်တော်မူ ၏။ (စ) ဓမ္မစေတီမင်းတရားကြီးသည် ဆင်တပ်၊ မြင်းတပ်၊ ခြေလျင်တပ် အရပ်ရပ်တို့ခင်းကျင်းလျှက် ဟံသာဝတီရွှေနန်းတော်မှ ထွက်တော်မူပြီး၊ ဘုရား ၄ ဆူ ရုပ်ပွားတော်များတည်ထားမည့်ကုန်းတော်၏ အရှေ့ဘက်တည့်တည့်အရပ်တွင်ရှိသော (ယခု ကျိုက်သလ္လာဘုန်းကြီးကျောင်း)အနီးအရပ်တွင် တပ်စခန်းချ တော်မူပြီး တည်ထားကိုးကွယ်မည့်မြေနေရာအား မြေညှိခြင်း၊ အလွန်ခိုင်ခန့်ရင့်မာသောဂဝံကျောက်တို့ဖြင့် ကျောက်မြစ်ချခြင်း၊ ဖိနပ်တော်ဇင်္ဂဘော်ခုံကို ဂဝံကျောက်ပြားတို့ဖြင့် သေချာစွာစီစေခြင်း၊ တည်‌ဆောက်မည့်ဘုရား(၄)ဆူ၏ ကျောမှီရာမဏ္ဍိုင်တံကဲတော်နှင့် အထွဋ် စေတီတော်တို့တည်ထားရန် ပန်းပု ပန်းရံတို့အား ပုံစံတော်ငယ်အဆူ(၁၀၀)ကျော်အနက် ကြည်ညိုသပ္ပါယ်လှစွာသော ပုံစံငယ်တစ်ဆူရွေးချယ် တော်မူခဲ့ပါသည်။ (ဆ) ဓမ္မစေတီမင်းတရားကြီးရွေးချယ်ထားသောပုံစံတော်ငယ်အတိုင်း ဉာဏ်တော်အတောင်(၄၀)ရှိသော ထိုင်တော်မူဘုရားကြီး(၄)ဆူနှင့် ကျောမှီရာ အတောင်(၈၀)ရှိသော တံကဲမဏ္ဍိုင်တော်ကြီးနှင့် အထွဋ်စေတီတော်ငယ်တို့အား သက္ကရာဇ်(၈၃၇)ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆုတ်(၁)ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့ တွင်စတင် ၏ဠာပနာတိုက် တည်ဆောက်တော်မူခဲ့ပါသည်။ (ဇ) ရုပ်ပွားတော်(၄)ဆူရုပ်လုံဖော်ရာတွင် ပုခုံးတော်များ၊ မေးရိုးတော်များ၊ နားရွက်တော်များ၊ လက်မောင်းတော်များအတွင်း ကျွန်းသားဘောင်ကြီးများ ထည့်သွင်းရုပ်လုံဖော်ထားခြင်း၊ ရုပ်ပွားတော်(၄)ဆူ ကျောမှီရာ တံကဲမဏ္ဍိုင်တော်အား ၈ လက်မလေးမြှောင့် အလျား ၂ ပေ ဂဝံကျောက်တုံးကြီး များ ၂ပေခြားအကွက်ကျကျက အဆင့်လိုက်ထောင်လျက် ထည့်သွင်းပြီး အုတ်များဖြင့် ချုပ်ထိန်းထားခဲ့ပါသည်။ (ဈ) ဘုရားတန်ဆောင်းကြီးများကိုလဲ လှပစွာတည်တောက်ပြီး(အရှေ့အနောက်) အတောင်(၇၀၀)၊ (တောင်မြောက်) အတောင်(၇၀၀)၊ (အပြင်မဟာရံ တံတိုင်းကြီး)နှင့် (အရှေ့အနောက်)အတောင်(၃၅၀)၊ တောင်မြောက်အတောင်(၃၅၀)(အတွင်းမဟာရံတံတိုင်းကြီး)များ တည်ဆောက်ခဲ့ပါသည်။ (ည) ကျိုက်ပွန်ဘုရားကြီးတည်ဆောက်ရာတွင် အမတ်ဒိန်ကိုအချုပ်ပြုလုပ်၍ မှူးမတ်များအား မင်းကြီးကိုယ်တော်တိုင် ကြီးကြပ်ပြီး၊ လူအပေါင်း (တစ်သောင်း)နှင့်အတူ (၇)လအတွင်း တည်ဆောက်ခဲ့ရာ သက္ကရာဇ်(၈၃၈)ခုနှစ်၊ ကဆုန်လဆန်း(၁၄)ရက် စနေနေ့တွင်ပြီးစီးခဲ့ပြီး၊ ကဆုန်လပြည့် နေ့တွင် မင်းကြီးကိုယ်တော်တိုင်ထီးတော်တင်လှူခဲ့ပြီး၊ ကဆုန်လပြည့်နေ့တွင်ပင် သံဃာအပါး(၄၀၀)ပင့်၍ ဘုရားအနေကဇာတင်တော်မူ၍ ပရိတ် တရားတော်များ ရွတ်ဖတ်ပူဇော်ပြီး စည်းကားသိုက်မြိုက်စွာ ပွဲလမ်းသဘင်များဖြင့် ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ (ဋ) ကျိုက်ပွန်ဘုရားကြီးတည်ဆောက်ရန် နမူနာပုံစံငယ်(၁၀၀)ကျော်အား ရာဟုထောင့်(အပြင်မဟာရံတံတိုင်း)အပြင်ဘက်တွင် ဠာပနာတော်မူ၍ စေတီတစ်ဆူတည်ထားခဲ့ပါသည်။ (ဌ) ဓမ္မစေတီမင်းတရားကြီး၏ ကျောက်စာတိုင်အား ဘုရားကြီး၏ အင်္ဂါထောင့် ဇင်္ဂဘော်ခုံနှင့်ပေ(၁၀၀)အကွာတွင် “ကျိုက်ပွန်ကျောက်စာ” အား မွန်ဘာသာဖြင့်ရေးထိုးတည်ဆောက်ခဲ့ပါသည်။