ဘုရားအမည်	ရာဇမဏိစူဠာကောင်းမှုတော်ဘုရား
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	ဘုရားသမိုင်းများကြည့်ရန်
တည်နေရာ	စစ်ကိုင်းမြို့မှ အနောက်မြောက်ယွန်းယွန်း ခြောက်မိုင်အကွာ မန္တလေး-မုံရွာ ကားလမ်း၏ မြောက်ဘက်အခြမ်း
သမိုင်းကြောင်းရာ
(ရည်ညွှန်းစာ : ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်(မုံရွာ)မှ ပေးပို့သော အချက်အလက်များမှ ကူးယူဖော်ပြထားပါသည်။) ရာဇမဏိစူဠာကောင်းမှုတော်ဘုရားသည် မြန်မာသက္ကရာဇ်(၉၉၈)ခုနှစ်၊ ခရစ်နှင်(၁၆၃၆)၊ တော်သလင်းလဆန်း(၁၀)ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် သတိုးဓမ္မရာဇာဘွဲ့ခံ သာလွန်မင်းတရားကြီး တည်ထားကို:ကွယ်ခဲ့သည်။ ထိုဒကာတော်မင်းသည် ပဲခူး၊ ဟံသာဝတီ၊ မြန်မာ၊ နန်းမြို့တော်ကို ၁၆၃၅ခုနှစ်တွင် ရွှေ့ပြောင်းနန်းစိုက်တော်မူရာ အင်းဝပြည် တည်ထောင်ရင်း ဒုတိယပြည်ထောင်စုအဖြစ် အမှတ်တရ သင်္ကေတပြုဖို့ရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် စေတီတော်အတွင်း၌ သီရိလင်္ကာ ကန္တီမှ ဗုဒ္ဓစွယ်တော်အပွားတစ်ဆူ ဌာပနာတော်မူရန်နှင့် ဟံသာဝတီဘုရင် ဓမ္မစေတီမင်း၏ တန်ခိုးပြဋိဟာပြ သပိတ်လည်း ပါရဖို့ရှိခဲ့သည်။ ယင်းပစ္စည်းသည် မူလက ပဲခူးမဟာစေတီတွင် ကိန်းဝပ်ခဲ့ရသည်။ ဓမ္မစေတီ ဘုရင်သည် ဘုန်းကြီးလူထွက် တစ်ဦးဖြစ်ရုံမျှမက ဟံသာဝတီ ရာဇဓိရာဇ်ဘုရင်၏ သမီးတော်၊ နောက်ပိုင်း ဘုရင်မရှင်စောပု ကိုးကွယ်သည့် ဆရာတော်နှစ်ပါး အနက်တစ်ပါးလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ နောက်ဆရာမှာ ဓမ္မပါလ အမည်ရ၏။ ကောင်းမှုတော်စေတီသည် ထူးခြားသည့် ပျူခေတ်လက်ရာ စပါးကျီသဏ္ဌာန် ထိပ်ဖူးခုံးခုံးမှာ အဝန်းအားဖြင့် ပေ ၉၀၀ သို့မဟုတ် ၂၇၄ မီတာရှိပြီး ၁၅၁ ပေ သို့မဟုတ် ၄၆မီတာမြင့်သည်။ ပစ္စယံ ၃ဆင့် အလားတူ အဝိုင်းဆင့်ခံထား၍ စေတီရင်ပြင် ပရဝုဏ်ကား နတ်မင်း အပါး ၁၂၀အား ကိုယ်စီနတ်နန်းပေးကာ ထွင်း၍ထားပြီး စေတီတော်တဆူလုံးကို ၅ ပေ သို့မဟုတ် ၂.၅ မီတာဖြင့် ကျောက်ဆစ်ထု ကျောက်သားတိုင် အခိုင်အမာ ၈၁၂ ခုသော ကျောက်ဆီမီးတိုင် အကာအရံတို့ဖြင့် ဝန်းရံထားသည်။ သီတင်းကျွတ် အခါသမယ တာဝတိံသာနတ်ပြည်မှ မြတ်စွာဘုရား လူ့ပြည်သို့အဆင်း ရည်မှန်း၍ မီးပူဇော်ကြရာဝယ် တနိုင်ငံလုံး ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အားလုံး လာဖူးမျှော်၍ ဝါတွင်းကာလ ကုန်ဆုံးရချိန်အဖြစ် လှစ်ကျူးကော်ရော် ပူဇော်ကြသည်မှာ ဆီမီးခွက်တို့ကို တရင်ပြင်လုံး အပြည့်ဖုံးမျှ ထွန်းညှိကြလေသည်။ ဘုရား၏ တဒေါင့်တွင် ၈ပေခွဲ သို့မဟုတ်၂ မီတာခွဲ စေတီရင်ပြင်ဝယ် စိုက်ထူထားသော ကျောက်တိုင်က ကောင်းမှုတော်ဘုရားသမိုင်းကို ဖော်ပြထားသည်။ ဘုရား၏ အနောက်ဘက် ကန်၂ကန်အနက် တကန်က မေတ္တာကန်ဟုအမည်ပေး၍ ကန်ဝန်းကျင်ရှိ မည်သည့် သစ်ပင်ကမှ အရွက်တခုတလေမှ ကန်မျက်နှာပြင် ကြွေကျသက်ဆင်းခြင်း မရှိဟုသိရသည်။ စေတီတော်ကို ပစ္စယံ သုံးဆင့်ခံထား၍ သပိတ်မှောက်ထားသကဲ့သို့ တည်ထားသည်။ ထိုကဲ့သို့ စပါးကျီပုံသဏ္ဌာန် စေတီများကို သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင် အတွေ့များလေသည်။ စေတီတော်၏ ဉာဏ်တော်မှာ (၁၀၁)တောင်၊ လုံးပတ်(၅၀၂ တောင် ၂ မိုက် ၄ သစ်) ရှိပြီး စေတီတော် တည်ထားရာတွင် အုပ်ချပ်ရေပေါင်း (၁၀၁၂၆၅၅၂) ဖြင့် တည်ထားခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ စေတီတော်ကို ကျောက်ဆီမီးတိုင်(၁၀၀၀) တိုင်တို့ဖြင့် ဝန်းရံထားလေသည်။