ဘုရားအမည်	ရွှေဘုန်းတောက်ကျောက်တော်ကြီးဘုရား
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	ဘုရားသမိုင်းများကြည့်ရန်
တည်နေရာ	ရွာဘဲရပ်၊ ပြည်မြို့
သမိုင်းကြောင်းရာ
ပထမသရေခေတ္တရာ မင်းဆက်ပေါင်း (၂၇) ဆက်တွင်၊ (၁၂)ဆက်မြောက် ငတပါးမင်း(သာသနာနှစ်သာသနာနှစ်-၄၃၃/ ၄၈၄) (BC-98) နန်းတက်စဥ်၊ သာသနာပြုမင်းတစ်ပါးဖြစ်တော်မူသည့် အ​​လျှောက်၊ သရေခေတ္တရာမြို့ကြီး၏ နေရာဒေသအနှံ့အပြားတွင် ဘုရား၊ ပုထိုး၊ စေတီ၊ ကျောင်း၊ ကန်များ တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ရာ၊ ရွှေဘုန်းတောက်စေတီတဆူကိုလည်း၊ တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ပါသည်။ ရွှေဘုန်းတောက်စေတီတော်မြတ်ကြီး၏ အရှေ့မြောက်ထောင့် ကိုက်၃၀၀ခန့်တွင် ရွှေအုနှ်မှောက်စေတီတဆူကိုလည်း တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ပါသည်။ ရွှေဘုန်းတောက်စေတီတော်မြတ်ကြီးသည် နှစ်ပေါင်းရှည်ကြာ သဘာဝဘေးဒဏ်များကိုခံခဲ့ရပြီးနောက် ပြိုကျပျက်စီးပြီးမြေခခဲ့ရပါသည်။ ၁၂၈၀ခုနှစ်တွင် ရပ်မိရပ်ဖကြီးများဖြ​စ််ကြသေ (၁)ဦးအောင်ခ (၂)ဦးစိန်ကြီး (၃)ဦးသာရန် (၄)ဦးသဲ (၅)ဦးထွန်းအောင် (၆)ဦးကျော့ (၇)ဦးဘိုလှိုင် (၈)ဦးစံရွှေ (၉)ဦးသိန်းမောင် (အခြားမှတ်တမ်းတခုတွင် (၁)ဦးမျှင် (၂)ဦးအောင်ခ (၃)ဦးကျော့ (၄)ဦးညိုမြ (၅)ဦးပန်းဘူး (၆)ဦးသာဇံ (၇)ဦးထွန်း​အေး (၈)ဦးစံဖေ (၉)ဦးဘိုးလှိုင် တို့သည် ​စေတီတော်အသစ် တည်ထားကိုးကွယ်ရေး စုပေါင်းဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြရာတွင် အနီးပါတ်ဝန်းကျင်၌ ရွှေအုနှ်မှောက်စေတီ၊ စံနန်းဦးစေတီ၊ ရွှေနန်းဦးစေတီ ဘုရားသုံးဆူစေစေများရှိနေခြင်း၊ ယင်းကာလ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၈၁- ၁၂၉၁) ခရစ်သက္ကရာဇ် (၁၉၂၀-၁၉၃၀) တွင် ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင် ဆယ်ထပ်ပြီးဘုရား တည်ထားကိုးကွယ်ရန် ဆောင်ရွက်နေသည့်ကာလနှင့် တိုက်ဆိုင်နေသဖြင့် ရွှေဘုန်းတောက်စေတီတော်မြတ်ကြီး၏ တည်နေရာတွင် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားဆင်းတုတော်တစ်ဆူတည်ထားကိုးကွယ်ရန် စိတ်ရည်သန်ကြ၍ မန္တလေးမြို့သို့ သွားရောက်ကြရာတွင် စကျင်ကျောက်ဖြင့် အသထုလုပ်ထားပြီးဖြစ်သော ညဏ်တော်မြင့် (၁၂)ပေ (၆)လက္မ၊ ဒူးခေါင်းအကျယ် (၉)ပေရှိ ရုပ်ပွားဆင်းတုတော်မြတ်ကြီးကို တွေ့ရှိဖူး​မျှော်ကြရ၍ ကြည်ညိုသဒ္ဓါပွားကြကာ ပြည်မြို့သို ဧရာဝတီခရီးမှ ပင့်ဆောင်၍ အမြင့်(၇)ပေ၊ (၂)လက္မ၊ အကျယ်(၁၅)ပေ (၄)လက္မရှိ ပလ္လင်တော်ထက်ဝယ်တည်ထားကိုးကွက်ခဲ့ကြပါသည်။ ရွှေဘုန်းတောက်စေတွတော်မြတ်ကြီး၏ မြေခနေသော၊ အောက်ခံအလယ် တည့်တည့်တွင် ပလ္လင်တော်ကို တည်ထားပြီး၊ ပလ္လင်တော်ထက်ဝယ် ကျောက်တော်ကြီး ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်ကို၊ တည်ထားကိုးကွယ်​ခြင်း​ကြောင့်၊ မူလရွှေဘုန်းတောက်စေတီ ယင်း​စေတီပေါ်တွင် ကျော်တော်ကြီးဘုရားတည်ထားကိုးကွယ်ထားခြင်းကြောင့် နလုံးတစည်းတည်း ဝေါဟာရစုစည်း၍၊ ရွှေဘုန်းတောက်ကျောက်တော်ကြီးဘုရားဟူ၍၊ သမိုင်းတွင်၊ သမိုင်းဝင် ထင်ရှားပေါ်ထွန်းလာခဲ့ပါသည်။