Pagoda Digital Directory

ဘုရားအမည်	ရွှေမုဋ္ဌောစေတီတော်
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	ဘုရားသမိုင်းများကြည့်ရန်
တည်နေရာ	ပုသိမ်မြို့
သမိုင်းကြောင်းရာ
(က) ရွှေအာဏာ စေတီတော်ပေါင်း ၈၄၀၀၀ ၏ ဒါယကာတော်အဖြစ် မြန်မာတို့ သိပြီးကျွမ်းပြီးဖြစ်သည့် သီရိဓမ္မာသောကအမည်ခံ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မောရိယ မင်းဆက်၏ တတိယမြောက် မင်းဧကရာဇ်အသောကမင်းတရားကြီးသည် ဤစေတီတော်ကို ပထမဦးဆုံးတည်ထားခဲ့သူဖြစ်သည်။ ဤနေရာ ဤဒေသသည် ထိုစဉ်က ရွာသိမ်အစုကလေးများသာ ဖြစ်ဟန်ရှိသည်။ မြစ်ကမ်းနဖူး တလင်းပြင် မြေမြင့်နေရာ၌ ခရစ်တော်မပေါ်မီ ဘီစီ ၃၀၅ ခုနှစ်တွင် မင်းကြီးကဉာဏ်တော်ခုနစ်ပေခွဲခန့်၊ လုံးပတ်တော် လေးပေခွဲ ခန့်ရှိသော(ထိုခေတ်ပုံစံ)စေတီတော်တစ်ဆူတည်ထားခဲ့သည်။မင်းအာဏာ အရတည်သည်ဟူ၍ စေတီတော်ကို “အာဏာ” ဟုအမည်တွင်ပြီး နောင် အခါ မြန်မာတို့ အထွဋ်အမြတ်ပြုလေ့ရှိသည့် “ရွှေ” ကိုပေါင်းကာ၊ “ရွှေအာဏာ” ဟုအမည်တွင်သည်။ စေတီတော်တွင် မွေတော်၊ ဓာတ်တော် များနှင့်အတူ “ရွှေစင် မိုက်ပြည့်” ထည့်သွင်းဌာပနာခဲ့သည်။ (ခ) ထူပါရုံ ခရစ်နှစ် ၁၁၁၅ တွင် ပုဂံပြည့်ရှင်အလောင်းစည်သူမင်းကြီးသည် မဇ္ဈိမဒေသ အိန္ဒိယနှင့်သီဟိုဠ်တို့မှအပြန် ပုသိမ်တွင်တစ်ထောက်နားခိုက်၊ မူလစေတီပေါ်တွင် ၃၆ ပေ ဉာဏ်တော်ရှိသည့် စေတီတော်ကိုတည်ထား ခဲ့သည်။ စေတီတော်၏ဘွဲ့တော်ကိုလည်း “ထူပါရုံ”ဟူ၍ ပြောင်းလဲခဲ့ သည်။ မည်သည့်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ထူပါရုံဟု မှည့်ခေါ်ခဲ့သည်ကိုမခန့်မှန်း နိုင်စေကာမှု ထိုခေတ်က ပုဂံတစ်ဝိုက်တွင် ထူပါရုံ အမည်ဆောင်သော စေတီတော်အများအပြား ရှိနေခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်းတွေ့ရသည်။ (ဂ) ရွှေမုဋ္ဌော ခရစ်နှစ် ၁၂၆၃ တွင် ပုသိမ်နှင့်အရံမြို့ ၃၁ မြို့ကို အုပ်စိုးသော ဘုရင်သမုဒ္ဓဃောသနှင့်မိဖုရားဥမ္မာဒန္တီတို့က ထူပါရုံပေါ်တွင်ပေ၁၃၀အထိ မြင့်သောစေတီတော်ကိုထပ်မံတည်ထားခဲ့သည်။ မူလက ရွှေစင်မိုက်ပြည့် ဌာပနာခဲ့ခြင်းကိုအကြောင်းပြု၍ စေတီတော်၏ ဘွဲ့အမည်ကို “ရွှေမုဋ္ဌော” ဟုခေါ်တွင်စေခဲ့သည်။ နောင်အခါ မိဖုရားဥမ္မာဒန္တီက စေတီတော်ကြီး၏ အရံအဖြစ် မုဋ္ဌောကိုးဆူဟုအမည်ကျော်သည့် ဘုရားကိုးဆူကို တည်ထား ကိုးကွယ်ခဲ့သေးသည်။ နောက်ကာလများတွင်အထူးထူးသောဒါနပါရမီရှင် တို့က ပြုပြင်မွမ်းမံမှု၊ တည်ဆောက်မှုများပြုခဲ့ကြရာ မျက်မှောက်ကာလ၌ စေတီတော်ကြီးသည် ဉာဏ်တော် ၁၅၃ ပေ အမြင့်ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ ကုသိုလ်ရှင် ဘုရားဒါယကာ ဘုရင်သုံးပါးကို အမှတ်ရစိမ့်သောငှာ ထီးတော်ကြီးကို ၃ ဆင့် ပြုလုပ်ထားသည်။ အထက်ဆုံးထီးတော်မှာ ရွှေသားအစစ်ထီးတော် ဖြစ်ပြီး အလေးချိန်အားဖြင့် ၁၄ ပေါင်နီးပါးရှိသည်။ ဒုတိယအဆင့်ထီးတော်မှာ ငွေသားထီးဖြစ်ပြီး အောက်ဆုံးအဆင့်ထီးတော် ကြီးမှာကြေးထီးတော်ကြီး ဖြစ်သည်။ ထီးတော်ကြီးနှင့်ငှက်မြတ်နားတော် အစုံလုံးကို ရွှေသားသင်္ကန်း ကပ်လှူထားရာ၌ စုစုပေါင်းရွှေချိန် ၄၄ ပေါင် နီးပါးရှိသည်။ စိန်ဖူးတော်အပါအဝင် စိန်ပေါင်း ၈၂၉ လုံး၊ ပတ္တမြား ၈၄၃ လုံးနှင့် အခြားကျောက်မျက် ရတနာ ၁၅၈၈ လုံးတို့ကိုလည်း ထီးတော်နှင့် ငှက်မြတ်နားတော်တို့တွင် စီခြယ်ပူဇော်ထားသည်။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့၏ အနီးကပ် လမ်းညွှန်မှုအရ စေတီတော်ဂေါပကအဖွဲ့သည် ငွေကြေးအမြောက်အမြားအကုန်အကျခံ၍ စေတီတော်ကြီးနှင့်တကွ စေတီတော်ပရိဝုဏ်တစ်ခုလုံးကို ပြင်ဆင်မွမ်းမံ တည်ဆောက်တိုးချဲ့မှုများ အစဉ်မပြတ်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပါသည်။