ဘုရားအမည်	သမိုင်းဝင်မြသိန်းတန်စေတီတော်
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	ဘုရားသမိုင်းများကြည့်ရန်
တည်နေရာ	နတ်တလင်းခရိုင်၊ ဇီးကုန်းမြို့။
သမိုင်းကြောင်းရာ
(ရည်ညွှန်းစာ : သမိုင်းဝင်မြသိန်းတန်စေတီတော်မြတ်ကြီး၏ ဂေါပကအဖွဲ့မှ ပေးပို့ထားသော မှတ်တမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။) နရသီဟပတေ့မင်းလက်ထက် ပုဂံနေပြည်တော်ကြီး ပျက်သုဉ်းပြီးနောက် မင်းညီမင်းသားများစွာ အောက်ပြည်အောက်ရွာသို့ ခုန်ဆင်းလာခဲ့သည်။ ထိုမင်းဆွေမင်းမျိုးများအနက်မှ နရသီဟပတေ့မင်း၏ တူတော်စပ်သူမောင်မောင်ကြီး(ခေါ်) သတိုးနော်ရထားမင်းသည် သက္ကရာဇ်(၆၄၉) ခုနှစ်တွင် သာယာဝတီမင်း နေပြည်တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ သာယာဝတီ တောင်ညိုနှင့် ကျောက်စောင်းသုံးမြို့ကိုအပိုင်းစား ရသောကြောင့် သုံးမြို့ရှင်ဟုလည်း ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ထိုစဉ်က သာယာဝတီနေပြည်တော်မှာ ယခုကြို့ပင် ကောက်မြို့ အရှေ့ဘက်မြို့တွင်း ရွာအနီး သာယာဝတီနေပြည်တော် အကျယ်အဝန်းမှာ ပေါင်းတည်မြို့နယ် နှင့်မင်းလှမြို့နယ်အကြားထိ လည်းကောင်း၊ အရှေ့ဘက်ပဲခူးရိုးမမှ အနောက်ဖက် ဧရာဝတီမြစ်အထိ ကျယ် ဝန်းပါသည်။ သတိုးနော်ရထားမင်းသည် တိုင်းခန်းလှည့်လည်ခဲ့ရာ သက္ကရာဇ်(၆၇၄)ခုနှစ်တွင် ဇီးကုန်မြို့အနီး သာယာသောကုန်းမြေတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိခဲ့ရာ စေတီတစ်ဆူတည်ထားလိုသော ဆန္ဒဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သဖြင့် မူးကြီးမတ်ရာများနှင့် တိုင်ပင်ပြီး မြသိန်းတန်စေတီတော်ကို တည်ထားတော်မူပါသည်။စေတီဌာပနာရာတွင် အဖိုးတစ်သိန်းထိုက်သော မြထဘက်ကိုလည်းကောင်း၊အဖိုးတစ်သိန်းထိုက်သော မြသားစစ်စင် ဘုရားဆင်း တုတော်တစ်ဆူကို ထုလုပ်လှူဒါန်းခဲ့ကြသောကြောင့် ၎င်းမြသားရတနာများစွာတို့ ပါဝင်သောကြောင့်လည်း ကောင်းမြသိန်းတန်စေတီတော် ဟူ၍သမုတ်တော်မူခဲ့ကြပါသည်။ မြသိန်းတန်စေတီတော်ကို သတိုးနော်ရထာ မင်းစတင်ကိုးကွယ်စဉ်က အမှတ်(၄)ရပ်ကွက်၊ ဘုရားလမ်းသံမ္မောရုံတည်ရှိရာ နေရာဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ် အစိုးရလက်ထပ် ၁၈၉၂-ခုနှစ်၊မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၅၄-ခုနှစ်တွင် မူလနေရာမှမြိူ့၏ မြောက်ဖက်သို့ နယ်ချဲ့ အင်္ဂလိပ်အာဏာပိုင်တို့၏ အမိန့်အရ မဖြစ်မနေပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့ရပါသည်။ မူလကျန်ရှိခဲ့သော သတိုးနော်ရထားမင်း တည်ထားခဲ့သောနေရာတွင် စေတီတစ်ဆူထပ်မံတည်ထား ခဲ့ကြပြီး ယခုအခါ မူလရာမမြသိန်းရံစွယ်တော်မြတ်စေတီတော်ဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်သမုတ်လျှက် ဆက်လက်တည် ထားကိုးကွယ်ခဲ့ကြပါသည်။မြောက်ဖက်သို့ ပြောင်းရွှေ့တည်ထားသော စေတီတော်ကြီးမှာ (၈)နှစ်အကြာ ၁၂၆၂-ခုနှစ်တွင် အားလုံးပြီးစီးအောင်မြင်ခဲ့ပါသည်။မူလတည်ထားသောစေတီတော်မှာ ဉာဏ်တော်အမြင့် အဆောင်(၃၀)ရှိပြီး သာသနာပိုင်ဆရာတော်ကြီး၏ ဉာဏ်တော်(၆၅)တောင် (၁၃) လက်မဖြစ်လာခဲ့ရာ သမိုင်း ဝင်မြသိန်းတန် စေတီတော်ကြီးမှာ ပိုမိုကြည်ညိုသပ္ပါယ်ဖွယ်ရာ ဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။ စေတီတော်ကြီး၏ ရင်ပြင်တော်အကျယ်မှာ (၁၈၀’)x(၁၈၀’)ဖြစ်၍ဉာဏ်တော်အမြင့် ၁၂၈’-၇” စေတီ ရံပေါင်း(၃၂)ဆူနှင့် ကျောက်ဆင်းတုရုပ်ပွားတော်အဆူ(၃၀)၊ ရှင်ဉပဂုတ္တရဟန္တာတစ်ဆူတို့ ကိန်းဝပ်စံပ္ပါယ် လျှက်ရှိပါသည်။